Bisiklet kullanımının yaygınlaştırılmasında ulusal bisiklete binme politikalarını oluşturan faktörlerin incelenmesi


Özet Görüntüleme: 103 / PDF İndirme: 72

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10877870

Anahtar Kelimeler:

Bisiklet kullanımı, rekreasyon, spor, sağlıklı yaşam, ulusal bisiklete binme politikası

Özet

Bisiklet küresel, ulusal ve yerel, yönetimlerce ulaşım, spor, sağlıklı ve hareketli  yaşam, eğitim, ekonomi, iklim, çevre, ve sürdürülebilirlik gibi hedeflere ulaşılmasında etkin ve etkili bir araç olarak kabul edilmektedir. Bu araştırmanın amacı, bisiklet kullanımının yaygınlaştırılmasında, ulusal bisiklete binme politikalarını oluşturan faktörlerin, spor yöneticilerinin görüşleriyle değerlendirilmesidir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemi seçilmiş ve fenomenoloji (olgubilim) yaklaşımı kullanılmıştır. Veri toplama yöntemi olarak “görüşme yöntemi” seçilmiş ve “yarı yapılandırılmış görüşme formu” kullanılmıştır. Katılımcılar “amaçlı örnekleme” yöntemlerinden “ölçüt örneklem” yöntemi ile seçilmiştir. Araştırmada 6 katılımcı ile görüşme yapılmış, verilerin analizinde ise “betimsel analiz” ile “içerik analizi” yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularında; katılımcıların, bisiklet kullanımının yaygınlaştırılmasında, ulusal bisiklete binme politikalarını oluşturan faktörlere ilişkin görüşleri ortaya çıkarılmıştır. Bunlar ile ilgili temalar; a) eğitim b) sağlık c) çevre farkındalığı d) örgütsel yapılar e) yasal çerçeve f) spor ve rekreasyon g) bisiklet turizm h) kültürel uyum ı) ekonomik bütçe j) amaç  farkındalığı k) ulaştırma sistemi şeklinde kodlanmıştır. Sonuç olarak, Türkiye’de bisikletin mevcut durumunun, alt yapı ve yasal gereksinimlerinin, çok yönlü doğası ile ayrı ayrı ve bir bütün olarak yönetim hedeflerine katkısının değerlendirilerek, kısa ve uzun dönem somut hedeflerin oluşturuğu, bisiklet kullanımını teşvik edici, yaygınlaştırıcı, katılımcı ve koordinatör bir ulusal bisiklete binme politikasının olması gerekliliğine dikkat çekilmiştir.

Referanslar

Andersen, L. B. (2017). Active commuting is beneficial for health. BMJ 357:j1740 (357). Retrieved 09.02.2024 from, doi: https://doi.org/10.1136/bmj.j1740

Ardahan, F., & Lapa, T. Y. (2011). Açık alan rekreasyonu: bisiklet kullanıcıları ve yürüyüşçülerin doğa sporu yapma nedenleri ve elde ettikleri faydalar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8 (1), 1327-1341.

Ardahan, F. & Mert, M. (2014). Bisiklet kullanan bireylerin profillerinin belirlenmesi ve bireyleri bisiklet kullanmaya motive eden faktörlerin çeşitli demografik değişkenlere göre değerlendirilmesi: türkiye örneği. Türkiye Klinikleri Journal of Sports Sciences 6 (2), 53-67.

Aydın, M. (2015). Bisiklet kullanımının ortaya çıkardığı pozitif dışsallıklar. Dokuz Eylul University Journal Of Graduate School Of Social Sciences 17 (3), 286.

Balcı, V., Özbek, O., Koçak, F., & Çeyiz, S. (2017). Development of the bicycle constraints scale: validity and reliability study bisiklet engelleri ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Human Sciences, 14 (3), 2352-2363.

Bolat, Y., Özbek E., & Kaygusuz S. (2017). Çocuk trafik eğitim parkının 4. sınıf trafik güvenliği dersinde öğrenci başarısı üzerindeki etkisi’’. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 1163.

Bopp, M., Sims, D., & Piatkowski, D. (2018). Bicycling for transportation: An evidence-base for communities. Elsevier.

Cengiz, T., & Kahvecioğlu, C. (2016). “Sürdürülebilir kent ulaşımında bisiklet kullanımının Çanakkale Kent Merkezi örneğinde incelenmesi’’. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 13 (2), 55-66.

Çelebi, M. & Özbey, S. (2017). Rekreasyon. N. Mirzeoğlu (Ed)., Spor bilimlerine giriş (ss: 265-294). Spor Yayınevi.

Çeyiz, S. (2017) . Bisiklet kullanımının yaygınlaştırılmasına yönelik model geliştirme (Başkent Ankara Örneği) (Yayımlanmış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.

Denmark–on your bike! The national bicycle strategy. (2014). Pub. Ministry of Transport, Frederiksholms Kanal 27F, 1220 Copenhagen K. ISBN internet version: 978-87-91511-93-6. Retrieved June 9, 2019, from, https://www.trm.dk/media/qkfpoagy/engelsk-cykelstrategi-til-web.pdf

Draft pan-European master plan for cycling promotion (2018). Retrieved June 9, 2019, from, https://thepep.unece. org/sites/default/files/2018-12/1816159E.pdf

ECMT (2004). National Policies to Promote Cycling. Implementing sustainable urban travel policies: moving ahead. (European Conference of Ministers of Transport). ISBN 92-821-2325-1. Retrieved June 9, 2019, from, https://www.itf-oecd.org/sites/default/files/docs/04cycling.pdf

EGM (1996). Tombaklar, Ö. H. Çocuklar ve trafik kazaları. Erişim 12 Haziran 2019, https://www.trafik.gov.tr/kurumlar/trafik.gov.tr/Arsiv/SiteAssets/Yayinlar/Bildiriler/pdf/A6-42.pdf

Ekins, P., Gupta, J., & Boileau, P. (2019). Global Environment Outlook GEO-6: healthy planet, healthy people. Cambridge: Cambridge University Press-UN Environment. Disponible en: Retrieved June 9, 2019, from, https://wedocs. unep. org/bitstream/handle/20.500, 11822, 27539.

Elbeyli, Ş. (2013). Kentiçi ulaşımda bisikletin konumu ve şehirler için bisiklet ulaşımı planlaması: Sakarya Örneği (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Gordon-Larsen, P., Boone-Heinonen, J., Sidney, S., Sternfeld, B., Jacobs, DR., & Lewis, CE. (2009). Active commuting and cardiovascular disease risk: The CARDIA study. Archives of Internal Medicine, 169(13), 1216-1223.

Hatipoğlu, S., Özdemir, S., & Öztürk A. E. (2012). Türkiye’de ilköğretim okullarında verilen trafik eğitiminin farklı ülkelerde verilen eğitimle karşılaştırılarak incelenmesi ve geliştirilmesi için öneriler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.12 (2), 10-11, 13, 18.

Hult, J. (1992). The Itera plastic bicycle. Social Studies of Science 22(2), 373-385.

Illich, I. (1978). Energy and equity, toward a history of needs. 110-43 ( F. Altuncan Çev.) Sağlık Çevre Kültürü Zeytinburnu Tıbbi Bitkiler Bahçesi Sürekli Yayını Yaz-Güz 2008-2. Erişim 12 Ocak 2019, https://issuu.com/ztbb/docs/saglik-ve-cevre-kulturu-2,

Isbike (2021. Isbike Bisiklet Okulu. Erişim, 10 Şubat 2024). https://bisikletokulu.isbike.istanbul

Kibar, T. F., Çelik, F., & Aytaç, B.P. (2015, Kasım). Yaya-bisiklet ulaşımı ve sürdürülebilirlik: Hollanda Örneği (sözel bildiri). 7. Kentsel Altyapı Sempozyumu, Trabzon.

Koçak, F. (2016) Türkiye’de bisiklet kullanımı: Bisiklet kullanma nedenleri ve elde edilen faydalar, Journal of Human Sciences 13.3 (57-67): 5760-5771.

MEB (2021). Bisiklet sürüş eğitimleri, Erişim 10 Şubat 2024, https://www.guvenlitrafik.gov.tr/kurumlar/guvenlitrafik.gov.tr/yayinlar/Ihtisas-Calismalari/5-Egitim-calismalar/PG-782--Bisiklet-Sürüş-Eğitimi-Raporu.pdf).

Möller, T. & Fieber, S. (2014). Cycling İmplementation Book. (s. 7,43) Rostock, (2014). Retrieved July 23, 2018, from, http://www.abcmultimodal.eu/implementation-book.html

National Cycling Plan 2002-2012- Ride your bike! (2002). Measures to promote Cycling in Germany. Federal Ministry of Transport, Building and Housing, Medıa Consulta Deutschland GmbH, Berlin/ Cologne. Retrieved April 30, 2019, from, http://edoc.difu.de/edoc. php?id=YFGDITZ2

National Cycling Plan 2012-2020- Joining forces to evolve cycling (2012). Federal Ministry of Transport, Building and Urban Development. Division Z 25 Ministry’s printers 2nd edition. (Federal Ministry of Transport, Building and Urban Development. Division Z 25 Ministry’s printers 2nd edition.

National Cycling Plan 2020- Joining forces to evolve cycling (2019). Federal Ministry of Transport, Building and Urban Development, 12. Retrieved June 9, from, http://divritenis.lv/box/files/ds1082.pdf

Öncü Yıldız, A., & Atalay, S. (2011). Antalya’da sürdürülebilir ulaşım için bisiklet planı. İMO 9. Ulaştırma Kongresi Bildiriler Kitabı. Erişim 8 Şubat 2024, file:///C:/Users/HOME/Downloads/Antalyada_Surdurulebilir_Ulasim_Icin_Bis.pdf, erişildi.

Özyazıcı, G. (2018). Bisiklet festivallerinin turizm sektörüne olan ekonomik katkısı: Türkiye’deki bisiklet festivalleri üzerine bir çalışma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (s.1).

Pucher, J., & Ralph, B. (2008). Making cycling irresistible: Lessons from the Netherlands, Denmark and Germany. Transport Reviews, 28(4), 495–528

Pucher, J., & Ralph, B. (2017) Cycling towards a more sustainable transport future. Transport Reviews, 37:6, 689-694

Reynolds, CC., Harris, MA., Teschke, K., Cripton, PA, Winters M. (2009). The impact of transportation infrastructure on bicycling injuries and crashes: A review of the literature. Environmental Health, 21(8), 47. doi: 10.1186/1476-069X-8-47. PMID: 19845962; PMCID: PMC2776010.

Rietveld, P., & Daniel, V. (2004). Determinants of bicycle use: Do municipal policies matter?. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 38(7), 531–550.

Sporda Bisiklet (t.b). Bisikletliler Derneği. Erişim 10 Şubat 2024, https://www.bisikletliler.org/sporda-bisiklet

Stratejik Plan (t.b). Türkiye Bisiklet Federasyonu. Erişim 10 Şubat 2024, https://www.bisiklet.gov.tr/#StratejikPlan).

Suyabatmaz M. (2020, 2 Kasım). Bisiklette can güvenliği için gündüz farı uyarısı (Haber: Hüseyin Kulaoğlu). Canlıgaste. Erişim 12 Şubat 2024 from https://www.canligaste.com/bisiklette-can-guvenligi-icin-gunduz-fari-uyarisi/7386

The bicycle - London Borough of Culture (2019). Our envıronment cycling. Retrieved June 16, 2019, from, https:// wfculture19.co.uk/sites/default/files/2019-05/CulturalLearning Resources-CyclingFactSheet.pdf

The City of Copenhagen Technical and Environmental Administration Traffic Department (2011). The city of Copenhagen’s bicycle strategy 2011-2025. Retrieved June 23, 2019, from,

https://www.eltis.org/sites/default/files/case-studies/documents/copenhagens_cycling _strategy.pdf

Türkiye Sağlık Bakanlığı (2013). Türkiye sağlıklı beslenme ve hareketli hayat programı 2014–2017. ISBN: 978-975-590-311-8, Yayın No:773.

United Nations General Assembly, 2005. Retrieved June 16, 2019, from,

https://www.un.org/en/development/desa/population/migration/generalassembly/docs/globalcompact/A_RES_60_1.pdf

United Nations General Assembly A/RES/72/272, (12 April 2018), Seventy-second session Agenda item 11, 72/272. (s.13). World Bicycle Day. Retrieved May 9, 2019, from, https://digitallibrary.un.org/record/1483204?ln=en, file:///C:/Users/muber/Downloads/A_RES_72_272-EN.pdf

United Nations General Assembly. (25 September 2015). Seventieth session Agenda items 15 and 116., Resolution adopted by the General Assembly on 25 September 2015 70/1. Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development. Retrieved June 16, 2019, from, https://digitallibrary.un.org/record/808134?ln=en, 9

Yıldırım, A. & Şimsek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11 baski: 1999-2018). (s.85, 247,239), Seçkin Yay.

World Health Organization. (2018). Global status report on road safety. Geneva, Licence: CC BYNC-SA 3.0 IGO. Retrieved June 16, 2019, from, https://www.who.int/docs/default-source/searo/india/health-topic-pdf/global-status-report-on-road-safety-2018.pdf?sfvrsn=1de25920_2

World Health Organization. (2011). Review of physical activity promotion policy development and legislation in European Union Member States (No. EUR/10/EUDHP1003693/8.1/10). Copenhagen: WHO Regional Office for Europe. Retrieved June 16, 2019, from, https://apps.who.int/iris/handle/10665/108038

İndir

Yayınlanmış

03/27/2024

Nasıl Atıf Yapılır

Elveren, A., & Çelebi, M. (2024). Bisiklet kullanımının yaygınlaştırılmasında ulusal bisiklete binme politikalarını oluşturan faktörlerin incelenmesi. ROL Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 73–98. https://doi.org/10.5281/zenodo.10877870

Sayı

Bölüm

Araştırma Makalesi